28.01.2014 / Çetin Susan - 'Adidas, Puma ve Nike Zehir Saçıyor'
Uluslararası çevre kuruluşu “Greenpeace” (Yeşilbarış), 25 farklı ülke ve bölgedeki amiral mağazalar ve yetkili satıcılardan alınan çocuk spor giyim ürünleri ve ayakkabılarında yaptırdığı analizlerde, zararlı kimyasallara rastlandığını açıkladı. Bu 25 ülke, ABD’den Türkiye’ye, İsveç’ten Endonezya’ya, Şili’den Almanya’ya, Rusya’dan İsrail’e uzanan geniş bir coğrafyayı kapsıyor.
Ne Ararsan Var
Yapılan araştırmada; aralarında “Adidas”, “Nike”, “Puma” gibi ünlü markaların ürünlerinin de yer aldığı 82 parça çocuk giyim numunesi, İngiltere “Exeter Üniversitesi”ndeki “Greenpeace Araştırma Laboratuvarı” üzerinden, bağımsız ve güvenilir laboratuarlara dağıtılmış. Ürün türüyle bağlantılı analizlerde, nonil fenol etoksilatların (NFE) varlığı incelenmiş. Kimi ürünler ftalat, organotin, perflorlu kimyasallar veya antimon bulundurmaları açısından analiz edilmiş.
Sonuçta; pek çok farklı üründe, bu araştırmada kullanılan teknik saptama sınırlarının üstündeki seviyelerde, yukarıda bahsi geçen tüm zararlı kimyasalların izine rastlandığı resmen açıklandı. 12 farklı ülkede üretimi yapılan bu ürünler arasında; “Adidas” ve “Puma”ya ait ayakkabılarda, “Nike”a ait bir çocuk paltosunda ve yine “Adidas”a ait bir mayoda bulunan zehirli kimyasalların, belirlenmiş standartların üzerinde olduğu bilgisi raporda yer aldı.
Türkiye de İşin İçinde
Çocukların giydiği zehirli giysiler arasında hem Türkiye’de üretilen, hem de başka ülkede üretilip Türkiye’de satılan ürünlerin bulunduğu; ayrıca çocuk giysilerinde bulunan zehirli madde seviyesinin, yetişkinlerde bulunanlar kadar yüksek olduğu belirtiliyor.
Kullanılan çeşitli zehirli maddeler, sadece giysilerde bulunmuyor; aynı zamanda kıyafetlerin üretimi sırasında çevreye salınan bu maddeler, özellikle çocukları daha çok etkiliyor. Pek çok kentte su kanallarına, uzun vadeli zarar verecek maddeler karışıyor. Markaların üretim uygulamaları, elbette sadece çocuklara değil bütün canlılara zarar veriyor.
Nike Savundu Ama...
Vitrinine ünlü sporcuları rol model olarak yerleştiren ve bu yolla çocuklara erişimlerini kolaylaştıran 3 küresel spor giyim markasının görüşlerini de almak istedim. “Adidas” ve “Puma” ile iletişim imkanı sağlayamazken, “Nike”dan konuyla ilgili şu açıklama geldi: “Nike, 2020 yılına kadar riskli kimyasalları sıfıra indirmeyi hedeflemektedir. 2011 yılının Kasım ayında yaptığımız açıklamadan bu yana, hedefimize yönelik anlamlı adımlar attık. Raporda test edilmiş olan ‘Nike’ ürünleri devletlerin belirlediği limitlere uymakta ve ‘Nike’ın oluşturduğu ‘Yasaklı Maddeler Listesi’nin (Restricted Substances List) limitlerinin altındadır.”
Belirttikleri açıklamaları, 2011’de “Greenpeace”in başlattığı “Detoks Kampanyası” sonucunda attıkları zorunlu bir adım olarak değerlendiriliyor. Nitekim, firmaların o tarihten beri kaydettikleri gelişmeler son rapora şöyle yansımış: “Çoğu şirket, verdikleri söz doğrultusunda hareket etse de; 3 şirket, ‘Adidas’, ‘Nike’ ve ‘LiNing’ verdikleri sözlere uygun gelişim göstermiyor.”
Kar Gözü Döndürünce...
Medyanın, malum nedenlerle görmezden geldiği bu önemli haber, bir yandan çürümüşlüğünün boyutunu göz önüne sererken, diğer yandan da uluslararası sermayenin çevre ve insan sağlığı konusundaki acımasızlığının, vurdumduymazlığının yeni bir kanıtı olarak karşımıza çıkıyor. Acaba “Greenpeace”ler olmasa, kar hırsıyla gözü dönmüşler, böyle duyarlı (!) adımlar atar mı? Tersten sorarsak; Kobe’lere, Ronaldo’lara, Messi’lere, Bolt’lara milyon dolarları saçanların, çocukları ve dünyayı zehirlememek için birilerinin dürtmesine ihtiyaç duymaları yüz kızartıcı değil mi?
....................................................................................
Aydınlık Gazetesi - 28.01.2014, Salı
28.01.2014
