26.08.2015 / Karadeniz’in HES İsyanı
Karadeniz’in azgın derelerini durdurarak kurulan “HES”lere doğa isyan etti. Barajların kestiği suların birikmesiyle “Çoruh Nehri”nin taşması sonucunda Artvin-Hopa’da tam bir afet yaşandı. Bilanço ağır: 8 ölü!
Artvin-Hopa yolu trafiğe kapandı. Sahil kesimindeki bazı dereler taştı, köprüler çöktü ve çok sayıda ev ve araç da hasar gördü. Karayolları, belediye, DSİ ve İl Özel İdaresi ekipleri yol temizleme çalışmalarını dün aralıksız sürdürdü. Bölgede su ve elektrik olmamasından dolayı hastane ve kaymakamlık binasında hizmetler jeneratörle sağlandı. Telefon hatları ve baz istasyonlarındaki sıkıntıların giderilmesi için de çalışmalar yapıldı. Bölgede yağış aralıklarla etkili oldu.
Çalışmalar Devam Ediyor
İlçede meydana gelen sel ve heyelanların ardından bölgeye gelen “AFAD” ve “AKUT” ile çevre illerden gelen ekipler, kendilerine gelen kayıp ihbarları doğrultusunda arama çalışmalarına devam ediyor. “Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü”nce oluşturulan 10 kişilik ekip de bölgede hasar tespit çalışmalarına başladı. “Hopa Kaymakamlığı”nda vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesi için kriz merkezi oluşturuldu. “Kızılay” ekipleri ise vatandaşların mağdur olmaması için bölgede ekmek ve su ihtiyacını karşılamak üzere çalışmalarını sürdürüyor.
Bakan Eroğlu’na “Dereleri Kuruttunuz” Protestosu
Artvin’in Hopa ilçesindeki sel ve heyelan felaketinde ölenlerin sayısı 8’e yükselirken, kayıp 1 çocuğun aranmasına ise sabah saatlerinde yeniden başlandı. Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu afetin yaşandığı ilçe merkezine girdiği dakikalarda yurttaşlar tarafından protestoyla karşılandı.
Bakan Eroğlu’nun “Hopa Kaymakamlığı”na girerken çevik kuvvet ekiplerinin önlem almasına afetzedeler “Bu çevik kuvvetler yığılacağına bu memlekete arama kurtarma ekibi yığılsaydı bu kadar ölüm olmazdı” diye tepki gösterdi. Yurttaşlar, “Yaptınız, kentleşmeyi bozdunuz, etrafı ıslah ettiniz, dereleri kuruttunuz. Şimdi geldiniz orada yıkılan şeylerin başında poz vererek, ‘Biz kurtardık’... Bravo! Bu kadar çevik kuvvet değil arama kurtarma ekibi yığılsaydı... Ondan sonra kurtardık...” diye bağırdı. Bir yurttaş da “Yeter be, dereleri beton yaptılar, geldi aldı canımızı... Arkadaşlarımız öldü” dedi.
Cenazeler Toprağa Verildi
Hopa’da sel ve heyelan nedeniyle hayatını kaybeden yurttaşların cenazeleri toprağa verildi. Hayatlarını kaybeden vatandaşların tabutları Türk bayrağı sarıldı. Cenaze törenlerine Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu da katıldı. Eroğlu’nun törende “Ağlayıp isyan etmenin anlamı yok” sözleri tepki çekti. Duayı okuyan imam da, “Ağlamayıp dua edeceğiz” diye gözyaşı döken kadınları uyardı.
Heyelandan yaralı olarak kurtarılan baba Kazım Gedik ile kızı Naz Gedik tabutlara sarılarak gözyaşı döktü. Babasının kucağında gözyaşı döken Naz Gedik, annesi Ünsal Gedik’in tabutuna son kez bakarken yürekleri dağladı.
Heyelana tanık olan Erdal Toksoy, “Aşırı derecede yağmur yağmaya başladı. Toprağın suyu çekip yumuşaması sonucu 3 kişi hayatını kaybetti. Hepsi akrabalarımdı. Cenazeleri kendi ellerimizle ve ‘AKUT’ ekibiyle çıkarttık. Acımız tarifsiz” dedi.
Hopa’daki selde ilk belirlemelere göre Hacer Kara (56), Altan Kara (60), Funda Toksoy (41), Sabri Acıbadem (41), Nermin Demir (59), Emniyet Gedik (55), Ünsal Gedik (41), Erdal Eren Gedik (17) hayatını kaybetti.
1 Dere Üzerine 10 Santral
Doğanın yapısını tahrip eden plansız, projesiz, sırf kar uğruna yapılan yatrırımlar, aşırı yağış ile birleşince Artvin’de felakete yol açtı. Uzmanlar kar amaçlı yatırımlar devam ettiği müddetçe Karadeniz bu tür felaketleri daha çok yaşayacak görüşünde.
“TMMOB Çevre Mühendisleri Odası” Başkanı Mert Güvenç yaptığı açıklamada “Bölgede ‘HES’ler mantar gibi çoğalmaya başladı. Her derenin üzerine sayısız ‘HES’ lisansı verildi. Hatta iş o kadar çığırından çıktı ki, eskiden dere olan fakat doğal ya da yapay sebeplerle yönü değişmiş ve artık orada olmayan derelere bile lisans verildi. Bu lisanslar verilirken ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi’ (ÇED) süreçleri doğru işletilmedi. Bir kaynaktan çıkan derenin üzerine 10 tane ‘HES’ lisansı verilmesi zaten yeterince anlamsızken, bir de kümülatif etkilerinin değerlendirilmemesi tam bir doğa katliamı ile sonuçlandı. Mevcut iktidar bu felaketlerden ders almak bir kenara, doğa katliamına daha da hız vererek yeşil yol çalışmalarını devam ettirmektedir. Çevre felaketlerinin de baş sorumlusu ‘AKP’dir.” denildi.
‘HES’ler Doğayı Tahrip Etti
“Doğal Afetler Ulusal Çalışma Grubu” Başkanı Prof. Dr. İlyaz Yılmazer de “Karadeniz Otoyolu”, santraller ve madenlerle doğanın tahrip edildiğini vurgulayarak “Yağan yağmur metrekareye 125 kg. Oysa bu bölgeye daha önceleri metrekare başına 400 kg. yağmur düşüyordu. Fakat bu çapta hiç sel olmuyordu. Barajlar nem oranını arttırdığından dolayı kar yağışını durdurur, yağmur yağışını tetikler. Son dönemlerde karın azalması ve yağmurun artmasının nedeni ‘Karadeniz’de barajların yapılmasından dolayıdır.”
Aydınlık Gazetesi - 26.08.2015, Çarşamba
26.08.2015