13.01.2018 / Yaban Hayvanları Uykusuz Kaldı
İklim şartlarının değişmesi doğayı ve çevreyi etkilediği gibi yaban hayatı da vurdu.
Türkiye genelinde havaların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, hayvanların da kimyasını alt üst etti. Bursa’da ayılar kış uykusuna yatmayı unutarak birkaç gün önce sıcak havada güneşlendi. Değişen iklim şartlarının yaban hayatına etkilerini “Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü” öğretim üyesi Prof. Dr. Haluk Kefelioğlu ile konuştuk. Kefelioğlu, “Aydınlık”a yaptığı açıklamada, küresel ısınma ve iklim değişikliklerinin yaban hayatını olumsuz yönde etkilediğini, özellikle son 15-20 yıldır iklim değişikliğinin etkilerinin belirgin görüldüğünü, 10 yıldır da ciddi derecede hissedildiğini söyledi.
Kefelioğlu, “Canlıların çevresiyle kurduğu milyonlarca yıldır devam eden hassas bir dengede yürüyen bir yaşamı var. Bu ekosistemler bozulduğu zaman bütün türler tehlike altına giriyor. Küresel ısınma nedeniyle bozulan, milyonlarca yıldır kurulu olan hassas bir denge” dedi.
Isınan Toprak Kış Uykusuna Engel
İklim değişiklikleri nedeniyle kış mevsiminde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin kış uykusuna yatan yabani hayvanları olumsuz etkilediğini dile getiren Prof. Dr. Kefelioğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Hayvanlar kış uykusuna iki sebepten giriyor. Birincisi gecelerin uzayıp gündüzlerin kısalması. İkinci nedeni de havanın soğuması. Hayvan bunu hissettiği zaman kış uykusuna girmek için sürekli yer ve yağlanır. Sonra kış uykusuna yatar. Ancak iklim değişikliğinin etkisiyle toprak da ısınıyor. Belli bir süre sonra toprak ısınmaya başladığında bu sıcaklık hayvanı da etkiliyor ve hayvan kış uykusundan uyanıyor. Hava sıcaklıkları düşmeyince hayvan kış uykusuna geç giriyor. Hatta hiç giremeyenler oluyor. Bu ayda kış uykusunda olması gereken memeli hayvanları; kirpileri, yer sincaplarını, yarasaları zaman zaman arazilerde görüyoruz. Ayılar, kış uykusunda olmaları gerekirken çöplüklerde yiyecek arıyorlar. Toprak ısısının artmasına bağlı olarak kış uykusuna yatan hayvanlar da erken uyanıyor ve yiyecek arıyor. Bu da onların doğal dengelerini bozuyor.”
“Hayvanların Türü Tehlikeye Girecek”
Normalde kış uykusunun Ekim-Kasım ayında başlayıp Mart’ın sonlarına doğru sona erdiğini söyleyen Kefelioğlu, “Toprak sıcaklığı 15 derecenin üzerine çıktığı zaman kış uykusuna yatan hayvanlar uyanmaya başlar. Son dönemde tarihlerde ileri ve geriye doğru 1-1 buçuk aylık değişiklik var. Kış uykusuna yatan memeli hayvanlar kış uykusundan sonra beslenip hemen üremeye geçerler. Üreme dönemleri Nisan ayıyken birden Mart ayı olabilir. Hayvan besinlerin en bol olduğu dönemde yavrularını büyütecekken bir ay erken büyütmek zorunda kalacak. Son 15 senedir değişen iklim şartlarına uyum sağlayamayıp ölen yaban hayvanlarının oranı yüzde 20. İklim şartları böyle devam ederse bu oran artacak. Bazı türler de yok olacak” diye konuştu.
Yaşam Alanlarını Ellerinden Aldık
Yaban hayata barınacak alan bırakmadığımızı söyleyen Prof. Dr. Haluk Kefelioğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Kapitalist sistemin büyüsü içinde her yeri lüks binalarla donatma amacıyla çarpık kentleşme yapılaşma sonucu hayvanlara doğal alan bırakmadık. Hayvanların barınacağı yaşam alanlarını ellerinden aldık. Bu böyle devam ederse doğal denge için felaket olacak. Bundan sadece hayvanlar değil insanlar da büyük zarar görecek. Rant uğruna, modernleşme sevdası adı altında doğanın dengesini daha fazla alt üst etmeye hakkımız yok.”
Aydınlık Gazetesi - 13.01.2018, Cumartesi
13.01.2018
