12.05.2017 / Bozayı Turları Başlıyor


Köylülere doğa turizmi konusunda eğitim veren doğaseverler, yakında bozayı gözlem turlarının başlayacağını söyledi.
Bozayı Ailesi
“Kuzey Doğa Derneği”, Sarıkamış’ta öğrencilere bozayılarla ilgili seminer verdi. Köylülere de doğa turizmi konusunda eğitim veren doğaseverler, yakında bozayı gözlem turlarının başlayacağını söyledi.

Doğaseverler, Sarıkamış’ta köy köy dolaşıp 11 okulda 500’ü aşkın öğrenciye ve vatandaşlara bozayıları anlattı. Göç eden bozayı popülasyonunun dünyada ilk tespit edildiği Sarıkamış, bozayı turlarına hazırlanıyor. “Avrupa Birliği Bakanlığı”nın yürüttüğü “Bozayıları Korumak İçin İtalya-Türkiye Arasında İşbirliği Projesi”ne Türkiye’den “Kuzey Doğa Derneği”, İtalya’dan “Oikos-Onlus Enstitüsü” katıldı. Projenin ayrıntılarını “Kuzey Doğa Derneği Bilim Koordinatörü” Emrah Çoban “Aydınlık”a anlattı.

“Kuzey Doğa Derneği”, Sarıkamış’ta 11 ortaokul ve lisede 500’ü aşkın öğrenciye bozayıların ekolojik sistemdeki yerini ve karşılaştıklarında ne yapmaları gerektiğini anlattı. “Kuzey Doğa Derneği Bilim Koordinatörü” Emrah Çoban, projede hedefin bu alanda çalışan derneklerin deneyimlerini paylaşabilmeleri olduğunu, bu amaçla da İtalya ile temas kurduklarını söyledi. Çoban, “Türkiye’de bozayı popülasyonu İtalya’dan fazla. Biz bozayıları nasıl takip ettiğimizi, nasıl yakaladığımızı anlattık. İtalyanlar da eğitimlerin verilmesi açısından bizden daha iyiler. İtalyan heyet de bize bu yöndeki deneyimlerini aktardı” dedi.

“Kuzey Doğa Derneği” üyeleri, gittikleri okullarda öğrencilerin hem bozayılar hakkındaki bilgi seviyelerini ölçtüler hem de eğitim verdiler. Doğaseverleri en çok şaşırtan da, öğrencilerin bozayıların beslenmeleriyle ilgili görüşleriyleriydi. Öğrencilerin bu yöndeki sorulara yanıtı çöp oldu. “Bozayı ne işe yarar?” sorusuna da öğrenciler “Çöpleri temizlerler” yanıtını verdiler. “Kuzey Doğa Derneği” üyeleri, doğru yanıt veren öğrencilere bozayı tişörtü ve defter hediye etti. Emrah Çoban seminer vermekteki amaçlarını “Aydınlık”a anlattı: “Bu seminerler, bozayılarla insanlar arasındaki çatışmanın azaltılması için bir araç. İnsanlar artık orman içine daha fazla müdahale ediyor. Ayılarla karşılaşma olasılığı artıyor. Bunun sonucunda hem insanlar hem de bozayılar zarar görebiliyor. Bu zararın azaltılması için insanların bozayılar hakkındaki bilgilerinin arttırılması gerekiyor.”

Emrah Çoban, bozayıların ormanların gelişimi konusundaki faydasını çocuklara anlattıklarını söyledi. Çoban, “Bozayılar, yedikleri bitkinin tohumlarını gidip başka yere bırakıyor. Tohumların taşınması ve ormanların gelişimi konusunda katkıları çok büyük” dedi.

Yerel Rehberler Yetiştirilecek

Sarıkamış’ta bozayı gözlem turları için hazırlık yapılıyor. “Kuzey Doğa Derneği” ayrıca köylülere de doğa turizmi eğitimi verdi. Köylüler, gelecek olan turistlere rehberlik etmeye hazırlar. Emrah Çoban, doğa turizminde asıl hedefin doğanın korunması olduğunu söyledi. Çoban, “Köylüler, turizmden para kazanmaya başladıkları zaman yaşadıkları çevreyi korumaya başlıyorlar. Bunun adı dünyada toplum temelli doğa koruma” diye konuştu.

Turizm master planlarının hazırlandığını bölgedeki ihtiyacın yerel rehberler olduğunu belirten Çoban, “Kokartlı rehberler, doğayı nasıl okuyacağını bilmiyor. Kokartlı rehberin yanında O’na eşlik edecek mihmandarlar, yerel rehberlerin yetişmesi için proje arayışındayız. Bozayıların huzurunu kaçırmayacak şekilde bilgi sahibi rehberler yetiştirilecek. Bir tur geldiğinde bazen bozayı görülmeyebilir. O zaman yerel rehber, bozayının izlerini gösterecek ve bozayılarla ilgili bilgi verecek” dedi.

Bozayı Görünce Ne Yapılmalı?
Bozayılar
Emrah Çoban, bozayıyla karşılaşma anında ne yapılması gerektiğini de anlattı: “Bozayılar, ormanların gerçek sahipleri, bizler misafiriz. Buna uygun davranmalıyız. Sesinizi duyduysa ya da kokunuzu hissettiyse kendisi oradan uzaklaşır. Çantada zil taşınmasını ya da yüksek sesle konuşulmasını öneriyoruz. Ama rüzgar tersten esmiş ve sizin geldiğinizi anlamamış olabilir. Ani karşılaşmada bozayılar iki ayağının üzerine kalkar ve ayaklarını iki kez yere vurarak burası benim alanım mesajı verirler. Ani ve sert olmayan hareketlerle oradan uzaklaşmalısınız. Belki sizi bir süre takip edecektir. Taş atmaya, sopayla vurmaya kalkarsanız bunun karşılığı ciddi olur” dedi.

Bozayılarla ilgili en büyük yanlışın iyi niyetten doğduğunu dile getiren Çoban, “Hiçbir bozayı yavrusunu kaybetmez. Tıpkı insanlar gibi bozayılar da yavrularının yanındadır. Yavruyu yalnız gördüğünüzde yanına gidip yardım etmeye çalışmayın. Annesi mutlaka çevrede bir yerlerdedir. Bu tür durumlar genellikle ölümle sonuçlanır” dedi.

Aydınlık Gazetesi - 12.05.2017, Cuma (Özlem Konur Usta)